Ana muhalefet partisi, Türkiye'deki birçok projeye engel olmak adina adimlar atti. Çogu zaman gerekçesi de insan ve toplum sagligini olumsuz yönde etkiliyor demesiydi. Hiçbir proje sifir problemsiz olamayacagi herkesçe bilinmektedir.
Gelin Beyaz Gazete'nin Ana Muhalefet Partisi'nin karsi çiktigi projelerin yer aldigi yazisini birlikte okuyalim.
Türkiye'deki enerji talebi, ülke ekonomisinin büyümesine paralel olarak 2002 yilindan bu yana 2,5 kat artti. 2002 yilinda 133 milyar kilovatsaat saat olan enerji talebi, 2021 yilinda 307 milyar kilovatsaate yükseldi. Artan enerji talebine bagli olarak, enerji arzi güvenliginin saglanmasi kapsaminda devasa enerji yatirimlari devreye alindi.
Türkiye Elektrik Iletim A.S. (TEIAS) verilerine göre, Türkiye'nin 2002 yilinda elektrikte 31 bin megavat olan kurulu gücü, son 20 yilda yapilan yatirimlarla 70 bin megavat artirilarak yaklasik 100 bin megavata yükseldi. Bu enerji arzinin yükselmesinde yapilan yatirimlar etkili oldu.
638 YENI HES YAPILDI
Türkiye'nin elektrik üretimindeki hidroelektrik santrallerinin payi önemli ölçüde artti. Anadolu'nun bereketli sulari enerjiye dönüstü. Türkiye hidroelektrik kapasitesinde dünyada 10 ülke arasina girdi. 2002 yilanda 97 olan hidroelektrik santrali sayisi 2021 yilina kadar insa edilen 638 santralle 735'e ulasti. Son 20 yilda faaliyete geçirilen 638 yeni hidroelektrik santrali ile Türkiye'nin HES kurulu gücü 12 bin 241 megavattan 31 bin 436 megavata yükseldi. Böylelikle hidroelektrik santralleri Türkiye'nin toplam elektrik üretiminde yüzde 20,1 paya sahip oldu.
AVRUPA'DA ALTINCIYIZ
Türkiye'nin yenilenebilir enerjideki (Rüzgar, günes ve jeo termal) kurulu gücü de büyük bir atak yapti. Yenilenebilir enerjide 2002 yilinda kurulu güç sadece 36 megavatken, bu oran yapilan yatirimlarla 2021 yilinda 20 bin megavata yükseldi. Bu oranla Türkiye yenilenebilir enerjide Avrupa'da altinci, dünyada 13. siraya yükseldi.
TÜRKIYE ARTIK ENERJI KORIDORU
Türkiye, dünya enerji rezervlerinin yüzde 60'ina sahip olan bölgeler ve enerji pazarlari arasindaki konumunu 2002'den bu yana gerçeklestirdigi stratejik yatirimlarla güçlendirdi. Son 20 yilda insa edilen: Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hatti (2006), Bakü-Tiflis-Erzurum Boru Hatti (2007), TANAP-Trans Anadolu Boru Hatti (2018), Türk Akim Boru Hatti (2020) projeleriyle Türkiye, dünya enerji rezervlerinin orta noktasinda güvenli bir enerji koridoru haline geldi.
CHP hep engel oldu
Türkiye, enerjide disa bagimliligi azaltmak üzere baslattigi bu yerlilesme hamlelerinin karsisinda her zaman CHP'yi buldu. Bugün Türkiye'nin elektrik üretiminde yüzde 21 kurulu güce sahip olan hidroelektrik Santrallerinin yapimi CHP tarafindan sürekli engellenmeye çalisildi. Çevrecilik etiketiyle baslatilan gösteriler, HES'lerin yapiminin iptali istemi ile CHP tarafindan yargiya tasindi. Devreye alindiginda Türkiye'nin elektrik ihtiyacini karsilayacak olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali de CHP'den nasibini aldi. Yapimi 2018 yilinda baslayan proje CHP'nin projeyi yargiya tasimasi nedeniyle gecikti.
Gazda tarihi kesif
Türkiye, elektrik üretiminde kurulu güç kapasitesini artirmanin yaninda bir yandan da yer alti kaynaklarini kesfetme girisimlerini hizlandirdi. Karadaki kesfedilmis dogalgaz rezervi hali hazirda 4,2 milyar metreküp olan Türkiye'de satin alinan yerli sismik arastirma ve sondaj gemileriyle mavi vatanin her karisinda dogal gaz aradi. Yapilan yogun aramalarin sonucunda Türkiye'deki konutlarin 10 yillik ihtiyacini karsilayacak olan 540 milyar metreküp dogal gaz rezervi Karadeniz'de bulundu.
Dogalgazda önemli atilimlar
Türkiye'nin elektrik üretiminde hala önemli bir yere sahip olan dogal gazda da önemli adimlar atildi. Hatay ve Izmir'de yüzer depolama ve yeniden gazlastirma (FSRU) gemileriyle LNG alimlari artirildi. Silivri ve Marmara Ereglisi dogal gaz depolama tesislerinin depolama kapasiteleri artirildi. Sadece Silivri'deki tesisin dogal gaz depolama kapasitesi 4,6 milyar metreküp. Tamamlandiginda Türkiye'nin toplam dogal gaz depolama kapasitesinin yarisini karsilayacak olan Tuz Gölü Yer Alti Dogal Gaz Depolama Tesisi de 2023'de faaliyete geçecek.
Rüzgar 526 kat artti
Ilk rüzgar enerjisi santrali 1998 yilinda kurulsa da bu konuda fazla mesafe alinamamisti. 2002 yilinda sadece 19 megavat kurulu güç, 526 kat artarak 2021 yili itibariyle 10 bin megavata yükseldi. Rüzgar enerji santrali sayisi da 10'dan 355'e çikti.
10 milyon ton petrol isliyor
Tek basina Türkiye'nin islenmis petrol ihtiyacinin yüzde 25'ini karsilayan Izmir Aliaga'daki Star Rafineri 2018 yilinda devreye alindi. Yaklasik 10 milyar dolarlik bir bütçeyle insa edilen rafineri yillik 10 milyon ton ham petrol isleme kapasitesine sahip. STAR Rafineri'de, yilda 4,8 milyon ton dizel ve 1,6 milyon ton naftanin yanisira cari açigin önemli bilesenlerinden olan jet yakiti ve LPG gibi petrol ürünlerinin de üretimi gerçeklestiriliyor. STAR Rafineri, Türkiye'nin en büyük enerji projelerinden biri olarak petrol ürünleri ithalatinda her yil 1,5 milyar dolar civarinda tasarruf sagliyor.
Biyokütle'de atilim
Tarim-hayvansal atiklar ve orman atiklari gibi ürünler kullanilarak elde edilen Biyokütle enerjisi de atilim yapilan alanlardan oldu. 2002 yilinda yalnizca 28 megavat olan kurulu gücü 2021 yilanda 380 santralle 59 kat artarak bin 644 megavata ulasti.
8 bin 389 GES kuruldu
Günes Enerji defteri ise 2002'dan sonra açildi. Türkiye'nin 2002 yilinda hiç günes enerji santrali yoktu. Bugün ise toplam 8 bin 389 GES kuruldu. Kurulu güç ise 7 bin 815 megavata ulasti.
Kömürde de yerlilik
Kömür de Türkiye'nin enerjisinde son 20 yilda önemli bir yer kazandi. 2002 yilinda yaklasik 50 milyon ton linyit/taskömürü üretimi yapilirken, 2020'de bu 90 milyon tonu buldu. Linyit rezervi yüzde 135 artarak 19 milyar 500 bin tona yükseldi. Buna paralel olarak kömürden elektrik üretimi de artti. 2002'de yilinda yerli kömür kaynakli elektrik kurulu gücü 6 bin 838 megavat iken bugün ise 11 bin 336 megavata yükseldi. Ayni zamanda çevre hassasiyeti de artti, filtresiz termik santral kalmadi.
Jeotermalde 93 kat artis
Jeo termal enerji de adeta 2002 yilindan sonra kesfedildi. 2002 yilinda 16 olan JES sayisi 2021 yilinda 63'e yükseldi, kurulu güç ise 93 kat artarak 18 megavattan bin 676 megavata yükseldi.
13.2 ° / 11 °
