Türkiye'de akaryakıt fiyatlarını kim belirliyor?

Dünya yazarı Aktaş, son günlerde peş peşe zamlanan akaryakıt fiyatlarının nasıl belirlendiğini yazdı. Aktaş, "Akaryakıt fiyatları belirlenirken Genova’daki fiyatlardan yola çıkılıyor. Rafineri çıkış fiyatı Genova’daki fiyat esas alınarak tespit ediliyor. Bu fiyata eklenen çeşitli kalemlerle her bir dağıtım şirketi pompa fiyatını belirleyip bayilerine iletiyor." ifadelerini kullandı.

Ekonomi yazarı Alaattin Aktaş, bugünkü yazısında, "Akaryakıt fiyatları konusunda önceki gün pek görülmedik bir trafik yaşandı. Gün boyunca akaryakıta yüklü bir zam geleceği konuşuldu, ardından zam tutarı telaffuz edilmeye başlandı ve sonunda zammın miktarı kesinleşti ya da kesinleştiği sanıldı. Ama akşam durum birden değişti, zammın söz konusu olmadığı duyuruldu. Kafalar fena halde karıştı... Sahi zammı kim yapmıştı ve kim geri almıştı? Yoksa aslında yapılan bir zam yok muydu, dolayısıyla geri alan da mı yoktu? Bilmece gibi oldu değil mi... Öyle ya, olmayan zammın geri alınmasından söz edilemezdi ki... Ve şu soruya yanıt aranmaya başlandı: 'Türkiye’de akaryakıt fiyatlarını kim belirliyor?' Hemen yanıt verip sizi merakta bırakmayalım: 'Hiç kimse, akaryakıt fiyatı kendi kendine oluşuyor.'" diye yazdı. 

Aktaş, "Akaryakıt fiyatları belirlenirken Genova’daki fiyatlardan yola çıkılıyor. Rafineri çıkış fiyatı Genova’daki fiyat esas alınarak tespit ediliyor. Bu fiyata eklenen çeşitli kalemlerle her bir dağıtım şirketi pompa fiyatını belirleyip bayilerine iletiyor." ifadelerini kullandı.

Aktaş, yazısını şöyle sürdürdü:

HANGİ GÜNÜN MALİYETİ POMPAYA NE ZAMAN YANSIYOR?
Akaryakıt fiyatı belirlenirken, herhangi bir gün Merkez Bankası’nın saat 15.30’da ilan ettiği döviz kuruyla o günün akşamı saat 22.00’de Genova’da oluşan fiyattan yola çıkılarak bir maliyet hesaplanıyor ve bu maliyete göre oluşan fiyat ertesi gün gece yarısından itibaren uygulamaya konuluyor.               

Yani iptal edilen zamla ilgili veriler 8 Mart Salı günü oluştu ve normal işleyişte bu fiyatların 10 Mart’tan itibaren geçerli olması gerekiyordu.        

Ancak 9 Mart’ta fiyatların çok hızlı bir şekilde aşağı gelmesi üzerine EPDK devreye girdi ve zamma bir şekilde dur dedi. Oysa normal işleyişte, 8 Mart’taki maliyetlere göre dün yapılması gereken zamdan sonra 9 Mart'taki maliyetlere göre de 11 Mart’ta, yani bugün indirim olacak, hatta motorindeki 2.25 liralık zamdan daha fazla bir düşüş gerçekleşecekti.       

Akaryakıt fiyatlarını belirleyen bir kurum olmadığının altını çizen Aktaş, şu bilgileri paylaştı:

“Akaryakıt fiyatlarını belirleyen, görevi bu olan bir kurum yok. EPGİS akaryakıt fiyatlarını yalnızca açıklıyor; EPGİS fiyat belirlemiyor.”