Günes sagligimiz üzerinde yasamsal öneme sahip çok sayida fayda saglasa da, özellikle yaz aylarinda yeryüzüne daha dik ve daha yogun gelen zararli UV isinlari gözlerimizi de tehdit ediyor! Acibadem Bakirköy Hastanesi Göz Hastaliklari Uzmani Dr. Evren Baca, gözümüzün pek çok dokusunun ultraviyole isinlarindan zarar görme potansiyeline sahip oldugunu belirterek, “Özellikle ozon tabakasindaki incelmeye bagli olarak maruz kaldigimiz ultraviyole isin miktarinda artis, riski yükseltiyor. Dolayisiyla gözlerimizi günesten korumadigimizda kalici görme kaybina kadar gidebilen saglik problemleri gelisebiliyor. Kaliteli günes gözlügü kullanmak, sapka takmak ve günese korunmasiz olarak bakmamak, zararli ultraviyole isinlarindan koruyan en önemli önlemlerdir” diyor. Acibadem Bakirköy Hastanesi Göz Hastaliklari Uzmani Dr. Evren Baca, günes isinlarinin gözlerimizde olusturdugu 6 göz hastaligini anlatti; önemli öneriler ve uyarilarda bulundu.
Kornea yanigi
Yogun günes isinlarinin, göz yüzeyini kaplayan kornea adli camsi tabakada hasar olusturmasi, ‘kornea yanigi’ olarak adlandiriliyor. Günes isinlarina maruz kaldiktan 6-12 saat sonra gözde siddetli agri, batma ve sulanma gelisiyor. Tedavide gecikilirse kalici görme kaybiyla sonuçlanabiliyor. Yapilan bir çalismada; kornea yaniginin en sik sabah 08.00-10.00 ve öglen 14.00-16.00 saatleri arasinda olustugunu göstermis. Kornea yanigi hafif vakalarda ilaç tedavisi ve ileri seviyede cerrahi olarak tedavi edilebiliyor.
Katarakt
Gözün renkli kismi olan iris dokusunun arkasinda yer alan dogal lensler de günes isinlarindan olumsuz etkileniyor. Katarakt, gözün içinde yer alan dogal lensin saydamligini kaybederek opaklasmasi sonucu olusan bir hastalik. Tedavi edilebilen görme kaybinin en önemli nedeni olan katarakt daha çok ileri yaslarda gelisse de, yogun günes isinlarinin etkisiyle genç yastaki kisilerde de olusabiliyor. Yapilan çalismalara göre; katarakt uzun süre günes isinina maruz kalan kisilerde 3.5 kat daha fazla görülüyor. Katarakt olustuktan sonra tek tedavi seçenegi ise ameliyat oluyor. Ameliyat ile opaklasmis lens çikarilip yerine suni mercek takiliyor.
Makula dejenerasyonu
Yasa bagli sari nokta hastaligi olarak da bilinen ‘makula dejenerasyonu’ günes isinlarinin gözlerde yol açtigi bir baska önemli sorunu olusturuyor. Gözün görme merkezi makula, yani sari nokta alani, zararli UV isinlarindan etkileniyor. Günese korunmasiz olarak dogrudan bakildiginda, özellikle de günes tutulmalarinda, ultraviyole isinlarinin keskin görmemizi saglayan makulada yarattigi hasar, tedavisi mümkün olmayan, geri dönüssüz görme kaybina yol açabiliyor.
Pterjium (Göz yüzeyinde et yürümesi)
Göz yüzeyinin beyaz bölümünü saran konjonktiva zari, UV isinlarinin etkisiyle dejenerasyona ugrayip kalinlasma ve gözün dis mercegi olan kornea üzerine dogru büyüme yapabiliyor. Bu tabloya ‘pterjium’, toplumdaki bilinen adiyla ‘göz yüzeyinde et büyümesi’ deniyor. Kizariklik, agri, batma ve ileri asamalarinda kalici kirma kusuru ile yüksek astigmata neden olabiliyor. Yapilan çesitli çalismalarda; bu hastaligin günesin bol oldugu bölgelerde, diger bölgelere nazaran 4-10 kat daha fazla görüldügü ortaya konmus. Erken dönemde kizariklik için kullanilan damlalar yeterli gelirken, geç kalindiginda ameliyata basvurmak gerekebiliyor. Ameliyatlarda oldukça basarili sonuçlar elde edilebiliyor.
Göz kapagi kanserleri
Göz kapaklarimiz da cildimizin diger kisimlari gibi günesin zararli isinlarindan kötü etkilenebiliyor. Günes isinlari göz kapaginda sert, düzensiz sekilli ve büyüme gösteren kitlelere veya kötü huylu benlere (malign melanom) yol açabiliyor. Kapakta gelisen kanserlerde tek tedavi cerrahi olarak kitlenin çikartilmasi oluyor. Kapak dokusu sinirli bir alan oldugu için geç kalindiginda cerrahi sonrasi ciddi kapak deformiteleri birakabiliyor.
Göz alerjisi
Göz alerjisi, tibbi adiyla alerjik konjonktivit; gözlerde yanma, batma, kasinti, sulanma ve kizariklikla kendini gösteriyor. Göz alerjisi hafif yakinmalarla sinirli da kalabiliyor, yasam kalitesini oldukça bozabilen ve görme kaybina varabilen siddete de ulasabiliyor. Yaz mevsiminde göz alerjisine neden olan polen, toz ile günes isini gibi etkenlerden uzak durulmasi ve koruyucu önlemler alinmasi, sikayetlerin büyük ölçüde hafiflemesini sagliyor. Ayrica solüsyon ve damla tedavileri de belirtilerin hafiflemesinde yararli oluyor.
-----------------Kutu bilgisi------------------
6 adimda gözlerinizi günesten koruyun!
Kalitesiz gözlükler gözlerin zararli ultraviyole isinlarina normalden daha fazla maruz kalmalarina yol açiyor. Dolayisiyla sertifikasi olan, kaliteli günes gözlüklerini kullanin. Gözlügünüz göz çevresini tümüyle kapatmali, yüzünüze tam oturmali.
Günesin zararli isinlari hava bulutluyken de yeryüzüne ulasiyor ve gölgelerden de yansiyorlar. Günes gözlüklerinizi bulutlu havalarda ve gölgeli ortamlarda da kullanin.
Göz kapaklarina uygun günes koruyucu kremlerden faydalanin.
Siperlikli sapka takmayi ihmal etmeyin.
Göze dogrudan gelen isinlarin yani sira deniz ve havuz suyundan da isinlar yansiyor. Deniz ve havuzda mutlaka yüzücü gözlügü kullanin.
Araç kullanirken gözlerinizi günesten korumaya dikkat edin. Araç camlari UVB isinlarinin geçisini büyük oranda önleseler de UVA isinlarina engel olamiyor.