Komedyenlikten Cumhurbaskanligina: Zelenski

Bunun yerine Zelenski kendi ülkesinde hukuk okudu. Mezun olduktan sonra da film ve komedi dizilerinde yildiz oldu. 2010’larda “Halkin Hizmetkari” adli popüler dizinin basrol oyuncusu oldu. Dizi aslinda sevilen bir lise ögretmeninin, yolsuzluga karismis politikacilardan bikan ülkede kazara cumhurbaskani olmasini konu ediyordu. Birkaç yil sonra dizi gerçek oldu, basrol oyuncusu gerçekten cumhurbaskani seçildi. Komedyenlikten çiçegi burnunda devlet adamligina geçis yapan Zelenski’nin tavirlari, Rusya’nin isgal harekati öncesindeki birkaç hafta boyunca net degildi. Bir gün Bati’yi korkulari kiskirtmakla suçlarken, ertesi gün yeterince elinden geleni yapmamakla suçladi. Ancak yaklasan bir bombardiman tehdidi altinda bulunan baskenti terk etmeyi reddeden Zelenski, “kazara” geldigi cumhurbaskanligindan bir anda “kazara” halk kahramani haline dönüstü. Cesaretini, mizah duygusunu ve inceligini kaybetmeyen Zelenki, halkini çevresinde toplamayi basarirken ayni zamanda Batili liderleri de sasirtti. 44 yasindaki koyu saçli, 170 cm. boyundaki bu eski aktör, kendisi ve ailesinin Rus isgalcilerin hedefinde oldugunu söylemesine ragmen baskent Kiev’i terk etmeyi reddetti. Zelenski'le yapilan bir görüsme hakkinda dogrudan bilgiye sahip üst düzey bir Amerikan istihbarat yetkilisinin açiklamalarina göre Ukrayna Cumhurbaskani, ABD’nin kendisini güvenli bir sekilde tahliye etme güvencesi vermesine ragmen “kurtarilmaya degil cephaneye” ihtiyaç duyduklarini söylemis. Ancak yaklasan bir bombardiman tehdidi altinda bulunan baskenti terk etmeyi reddeden Zelenski, “kazara” geldigi cumhurbaskanligindan bir anda “kazara” halk kahramani haline dönüstü. Cesaretini, mizah duygusunu ve inceligini kaybetmeyen Zelenki, halkini çevresinde toplamayi basarirken ayni zamanda Batili liderleri de sasirtti. 44 yasindaki koyu saçli, 170 cm. boyundaki bu eski aktör, kendisi ve ailesinin Rus isgalcilerin hedefinde oldugunu söylemesine ragmen baskent Kiev’i terk etmeyi reddetti. Zelenski'le yapilan bir görüsme hakkinda dogrudan bilgiye sahip üst düzey bir Amerikan istihbarat yetkilisinin açiklamalarina göre Ukrayna Cumhurbaskani, ABD’nin kendisini güvenli bir sekilde tahliye etme güvencesi vermesine ragmen “kurtarilmaya degil cephaneye” ihtiyaç duyduklarini söylemis. Ukrayna antisemitizm (Yahudi düsmanligi) konusunda kayda deger bir geçmise sahip. Yahudiler 19. Yüzyil sonlarinda baslayan kazak savasçilarinin pogromlarina maruz kalmis, Ikinci Dünya Savasi sirasinda da bazi Sovyet karsiti milliyetçiler Nazi soykirimina birinci elden destek vermisti. Tipki dizinin basrol oyuncusunun basina gelenler gibi, Zelenski ezici çogunlukla cumhurbaskani seçildi, ülkenin milyarder isadami cumhurbaskanini seçimlerde yenilgiye ugratti. Kurdugu siyasi partinin adi da ayni dizideki gibi 'Halkin Hizmetkari' idi. Sovyetleri Birligi’nin dagilmasindan sonra ülkedeki yetki boslugundan yararlanip yönetimi ele geçiren yolsuz oligarklarin gücünü kirma vaadinde bulundu. Kampanyasini sosyal medya üzerinden yürüten bu yeni zenginin bir anda hiç yoktan ülkenin en yüksek makamina seçilmesinin, kendi ülkesinde siyasi muhaliflerini yavas yavas sindirmeyi basaran Putin’i rahatsiz etmis olmasi muhtemel. Putin’in en siki siyasi muhaliflerinden Aleksey Navalny de bir mizahçi ve yolsuzluk karsiti bir savasçi. Ancak Navalny’nin kaderi önce 2020’de iç çamasirina karistirilan bir zehirle degisti. Moskova, agir diplomatik baskilarin ardindan Navalny’nin Almanya’ya tedavi için gitmesine izin vermek zorunda kaldi. Almanya’daki tedavi Navalny’nin hayatini kurtardi, ama Rus muhalefet lideri yasadiklarina ragmen ülkesine dönmeye karar verdi. O zamandan bu yana da hapiste. Cezaevinden Ukranya’daki harekata karsi oldugunu açikladi. Navalny ve Zelenski benzer bakis açilarina sahip olsa da ikisi de inançlarinin bedelini ödemeye hazir görünüyor. Geçen hafta Kiev’e destek ziyaretinde bulunan Polonya Cumhurbaskani Andrzej Duda dönüsünde, “ülkesinde kalmaya karar veren mevkidasiyla bir daha görüsemeyecegi duygusunun” kendisini rahatsiz ettigini söyledi. Son bir ayda Zelenski'le Kiev’de ABD Baskan Yardimcisi Kamala Harris’in ve Cumhurbaskani Erdogan’in da bulundugu çok sayida lider görüstü. Zelenski’nin ABD kamuoyunda ilk dikkat çeken çikisiysa, eski Baskan Donald Trump’la yaptigi telefon görüsmesi oldu. 2019’da geçen telefon görüsmesinde, Trump Ukrayna’nin toy cumhurbaskanini o dönem ABD seçimlerindeki siyasi rakibi Joe Biden ve oglu Hunter hakkinda kirli bilgiler saglamaya zorladi, aksi takdirde Ukrayna’ya 400 milyon dolarlik askeri yardimi vermemekle tehdit etti. Trump’in “mükemmeldi” diye tanimladigi telefon konusmasi, eski baskanin hakkinda, makamini siyasi amaçlari için kötüye kullandigi gerekçesiyle daha sonra ABD Temsilciler Meclisi’nde azil karari alinmasiyla sonuçlandi. Zelenski de bu telefon görüsmesiyle ilgili bir pismanlik ifade etmese de bir baska ülkenin iç politikasina karismak istemedigini söylemekle yetindi. Putin “özel askeri harekat” diye tanimladigi Ukrayna saldirisini geçen persembe sabaha karsi baslatti. Rusya cumhurbaskani aylarca isgal niyeti oldugu iddialarini yalanladi, Rusya ve Belarus’un Ukrayna sinirina sevk edilen Rus birliklerini ve silahlarini ortaya çikaran Joe Biden’i savas kiskirticiligiyla suçladi. Rusya Cumhurbaskani'na göre operasyonun amaci, Ukrayna’nin dogusundaki iki ayrilikçi bölgede bir “soykirim yasanmasini ­önlemek.” Rus medyasinin ülkesi hakkinda çizdigi portre böyleyken, Ukrayna Cumhurbaskani Zelenski, Rus halkina seslendi ve kendisinin iddia edildigi gibi saldirganlik ve savas kiskirticiligi yapmadigini savundu. Zelenski son videolarina zeytin yesili tisört ve haki ceketle çikti ve bir yere gitmedigini, Ukrayna’yi savunmak için kalacagini söyledi. Ukrayna Cumhurbaskani, Rus isgalinin baslamasindan önce, Putin’in niyetiyle ilgili ayrintili istihbarat raporlarini paylasan Baskan Joe Biden’i elestirmis, bu bilgilerin prematüre oldugunu ve panige yol açabilecegini savunmustu. Ancak Rus isgali basladiktan sonra Zelensky, bu kez Washington’u, Ukrayna’yi korumak için elinden geleni yapmamakla, savunmasi için askeri destek saglamamak ve NATO üyelik basvurusunu hizlandirmamakla suçladi. Volodimir Zelenski, mimar esi Olena, 17 yasindaki kizi ve 9 yasindaki oglunun bu hafta Ukrayna’da kaldigini açikladi. Su anda Ukrayna’yi yalnizca kadin, çocuk ve yasli erkeklerin terk etmesine izin veriliyor. Genel seferberlik ilan edildigi için 18-60 yas arasi erkeklerin Ukrayna’yi terk etmesi yasak.