Ukrayna-Rusya krizi ATAK 2 projesini etkiler mi?
'Rusya-Ukrayna' krizinin Türkiye ile Ukrayna arasindaki savunma projelerini etkileyip etkilemeyecegi merak konusu oldu.
Yetkililerin açiklamalarina göre iki ülke arasindaki savunma sanayii iliskileri, ‘kazan-kazan’ dengesine kurulu bir sekilde sürüyor. Ukrayna, Türkiye’nin AKINCI Taarruzi Insansiz Hava Araci (TIHA) için Al-450T motorlarinin üretimini ve teslimatini gerçeklestiriyor.
Yine TUSAS tarafindan gelistirme faaliyetleri devam eden ve gelecek yil ilk kez rotor çalistirmasi planlanan T929 Agir Sinif Taarruz Helikopteri (ATAK-II) ile Baykar Savunma tarafindan gelistirilen Muharip Insansiz Uçak Sistemi (MIUS)’nin motorlarinin da Ukrayna’dan gelmesi planlaniyor.
Türkiye ise Ukrayna’ya; Bayraktar TB2 Silahli Insansiz Hava Araci, MAM-L/C Mini Akilli Mühimmat ve bazi ek sistemlerin tedarikini gerçeklestiriyor. Ayrica Ukrayna’da bir SIHA Üretim Fabrikasi kurulum faaliyetleri de devam ediyor.
Bütün bu faaliyetlerin yaninda ise Rusya ile Ukrayna arasindaki gerilimin, Türkiye - Ukrayna savunma sanayii iliskilerine yansimasinin ne olacagi son dönemde merak konusu. Konuyla ilgili olarak Iletisim Baskani Fahrettin Altun tarafindan Subat ayi basinda Bloomberg’e verilen özel röportajda, Ankara ve Kiev arasindaki askeri is birliginin Rusya’yi hedef almadigi belirtilmisti.
Altun, Rusya’yi memnun etmek için bu is birliginin durdurulmayacagini kaydetmisti. Ukrayna tarafinda da benzer bir düsüncenin hakim oldugu tahmin ediliyor.
Ancak Ukrayna’nin askeri ürünler için üretim gerçeklestirilen sanayii tesislerinden çogu, ülkenin Kuzeyindeki Harkov sehrinde bulunuyor. Rusya sinirinda bulunan Harkov, Ukrayna-Rusya geriliminin temelini olusturan Donetsk ve Luhansk sehirlerine oldukça yakin.
Dolayisiyla iki ülke arasindaki savunma sanayii iliskilerinin Ukrayna-Rusya geriliminden etkilenip etkilenmeyecegi meraki, Türkiye ile Ukrayna arasindaki siyasi dengelerden daha çok Harkov sehrinin konumuyla ilgili.
Gerilim 'ATAK-II Projesi'ni etkiler mi?
TUSAS Helikopter Genel Müdür Yardimcisi Dr. Mehmet Demiroglu, geçtigimiz günlerde Pakistan’da bir televizyon kanalinda yaptigi açiklama esnasinda T929 Agir Sinif Taarruz Helikopteri’nin motorlarinin, Türkiye’de üretilecegini belirtti.
Daha önce de Baykar Savunma yöneticileri, AKINCI TIHA’nin motorlari için benzer bir açiklama yapmisti ancak motorlarin halihazirda Ukrayna’dan tedarik edildigi biliniyor. Belki de MIUS ve AKINCI platformlari için tedarik edilecek MS-500 Turboprop, AI-25TL/T Turbofan ve AI-322F Turbofan Motorlarinin üretiminin Türkiye’de gerçeklestirilmesi planlaniyor olabilir.
Çünkü Türkiye ve Ukrayna, Agustos 2019’da Türkiye merkezli Black Sea Shield adinda yeni bir firma kurmustu. Sirketin hisselerinin %51’e Baykar’a, %49’u ise Ukrayna’nin SSB’si olan Ukrspetsexport’a ait. Black Sea Shield’in Ukrayna tasarimi motorlari Türkiye’de ortak olarak üretmesi bekleniyordu. Motorlarin fikri mülkiyet haklarinin da Türkiye’de olacagi iddia edilmisti.
Hem TUSAS hem de Baykar Savunma tarafindan gelistirilen platformlara ait motorlarin Türkiye’de üretilmesi, su an için en garanti yol olarak öne çikiyor. Çünkü ABD, Türkiye’ye motor temininde zorluk çikartiyor. Bu zorluk Türk Silahli Kuvvetleri için olmasa dahi platformlarin ihracatina yönelik olabiliyor. Bu sebepten ötürü Ukrayna üretimi motorlar, ATAK’taki motor deneyiminin bir daha yasanmamasi için kritik öneme sahip.
SavunmaSanayiST