Kidem ve ihbar tazminati almak istiyorsaniz Whatsapp'tan uzak durun!
Isten çikarildigini iddia ederek kidem ve ihbar tazminati isteyen isçinin arkadaslarina gönderdigi veda mesaji basina dert oldu! Uzmanlar, çalisanlarin is akitleri resmi olarak sona ermeden isten ayrildiklarina dair herhangi bir açiklama yapmamalari gerektigini belirterek, önemli uyarilarda bulundu.
Özel bir sirkette çalisan isçi, is sözlesmesinin haksiz yere feshedildigini belirtip Is Mahkemesi'ne basvurdu. Davaci isçi, maasinin bordrolarda düsük gösterildigini, yarim saat ara dinlenmesi kullandirildigini, is akdinin haksiz olarak feshedildigini iddia ederek, kidem ve ihbar tazminati ile fazla mesai ücretinin davalidan tahsiline karar verilmesini talep etti. Davali sirket ise iddialari reddetti. Daha sonra davaci isçi sirketin WhatsApp grubuna, “Merhaba, 14 yillik çalisma hayatimi bitirmis bulunmaktayim, herkes hakkini helal etsin” diye bir mesaj attigi ortaya çikti.
Isçinin sirket Whatsapp grubuna 'helallesmek' amaciyla mesaj attiginin hatirlatildigi kararda, söyle denildi: “Buna göre davacinin isten kendisinin ayrildiginin kabulü gerekirken, yazili sekilde is akdine haksiz bir sekilde son verildiginin kabulü ile kidem ve ihbar tazminati taleplerinin hüküm altina alinmasi hatali olup bozma nedenidir. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararinin bozulmasina oy birligi ile hükmedilmistir.” Olayin ardindan Avukat Yasar Öksüz isçileri ve isvereni ilgilendiren çarpici uyarilarda bulundu.
ISÇININ IS YERINDEN AYRILMA NEDENI ÖNEM TASIYOR
Is kanunu hükümlerine isçilerin, çalistigi isyerinde kesintisiz olarak en az bir yil çalismak sartiyla kidem tazminatina hak kazanabilecegini belirten Avukat Yasar Öksüz, kidem tazminatina hak kazanmak konusunda isçinin is yerinden ayrilma nedeninin de önemli oldugunun altini çizdi. Yasar Öksüz, “Bu kapsamda isveren, iyi niyet ve ahlak kurallarina aykirilik disindaki bir nedenle çalisanin is akdini feshederse veya isçi, saglik, iyi niyet veya ahlak kuralarina aykirilik gibi hakli nedenlerle akdini feshederse kidem tazminatina hak kazanir. Yine isçinin, emeklilik haklarinin elde edilmesi, askerlik veya kadin isçi için evlilik sebebiyle isten ayrilmasi durumlarinda kidem tazminati alinmasi mümkündür. Benzer sekilde isçinin ölümü halinde de kidem tazminatina hak kazanilir” dedi.
Öte yandan ihbar tazminatinin kanunda belirtilen ihbar sürelerinin bitmesi beklenmeksizin is akdinin sona erdirilmesi durumunda ödenen bir tazminat oldugunu söyleyen Yasar Öksüz, “Ihbar tazminati, hem isçi hem de isveren açisindan geçerlidir. Bu sebeple isveren de isçi de, kanunda belirtilen ihbar sürelerinin bitmesinin beklemek zorundadir. Aksi durumda diger tarafa ihbar tazminati öder. Bu baglamda isçinin, ihbar tazminatina hak kazanilabilmesi için belirsiz süreli is sözlesmesiyle çalismasi ve ihbar sürelerinin sona ermesi beklenilmeksizin isten çikarilmasi gerekir” seklinde ifade etti.
BU KISILER KIDEM TAZMINATI ALAMIYOR!
Kidem tazminatina hak kazanilabilmesi için isçinin, 4857 sayili Is Kanunu hükümlerine göre çalisiyor olmasi gerektigini vurgulayan Avukat Yasar Öksüz, “Deniz ve hava tasima islerinde, 50'den az isçi çalistirilan (50 dahil) tarim ve orman islerinin yapildigi isyerlerinde veya isletmelerinde, aile ekonomisi sinirlari içinde kalan tarimla ilgili her çesit yapi islerinde, bir ailenin üyeleri ve 3. dereceye kadar (3. derece dahil) hisimlari arasinda disardan baska biri katilmayarak evlerde ve el sanatlarinin yapildigi islerde, ev hizmetlerinde, çiraklar ve sporcular hakkinda, rehabilite edilenler hakkinda, 507 sayili Esnaf ve Sanatkârlar Kanununun 2. maddesinin tarifine uygun üç kisinin çalistigi is yerlerinde çalisanlar kidem tazminatina hak kazanamazlar” diye uyardi.
Ancak Is Kanunu'na tabi olmayan alanlarla iliskili olsa bile kidem tazminatina hak kazanilabilecek islerin de kanunda belirtildigini açiklayan Yasar Öksüz, “Kiyilarda veya liman ve iskelelerde gemilerden karaya ve karadan gemilere yapilan yükleme ve bosaltma islerinde, havaciligin bütün yer tesislerinde yürütülen islerde, tarim sanatlari ile tarim aletleri, makine ve parçalarinin yapildigi atölye ve fabrikalarda görülen islerde, tarim isletmelerinde yapilan yapi islerinde, halkin faydalanmasina açik veya isyerinin eklentisi durumunda olan park ve bahçe islerinde, deniz Is Kanunu kapsamina girmeyen ve tarim islerinden sayilmayan, denizlerde çalisan su ürünleri üreticileri ile ilgili islerde çalisan isçiler kidem tazminatina hak kazanirlar” ifadelerini kullandi.
‘YAZILI OLARAK YAPILMAYA FESIH BILDIRIMLERI GEÇERSIZDIR'
Ihbar sürelerinin isçinin çalisma süresine göre degisiklik gösterdiginin altini çizen Avukat Yasar Öksüz, “Alti aydan az çalisan isçiler bakimindan iki hafta, alti aydan bir buçuk yila kadar çalisan isçiler bakimindan dört hafta, bir buçuk yildan üç yila kadar çalismasi olan isçiler için alti hafta, üç yildan fazla çalismasi olan isçi için, sekiz hafta ihbar süresi bulunmaktadir” deyip is kanununda düzenlenen bu sürelerin asgari nitelikte oldugunu belirtti. Dolayisiyla isçi ve isveren, yapacaklari sözlesme ile bu süreleri artirabilirler. Ancak bu sürelerin daha da azaltilmasi mümkün degildir.
Öte yandan fesih ihbarinin sartlarina da deginen Yasar Öksüz, bu sartlarin isçi ve isveren bakimindan farklilik gösterdigini dile getirdi. Bu kapsamda isveren tarafindan is akdinin feshedildigine dair bildirimde bulunulacaksa feshin yazili olarak yapilmasinin zorunlu oldugunu belirten Öksüz, “Yazili olarak yapilmayan fesih bildirimleri geçersiz olur. Isçinin, is akdini sona erdirdigi durumlarda ise fesih bildiriminin yazili olmasi sart degildir. Isçi, sözlü olarak da fesih bildiriminde bulunabilir. Ancak ispat kolayligi açisindan yazili olarak bildirimde bulunulmasi daha isabetlidir” diye konustu.
SÖZLESMENIN FESHEDILMESI DURUMUNDA IHBARSIZ VE KIDEMSIZ…
Is sözlesmesinin ihbarsiz ve tazminatsiz feshedilecegi hallerin basinda isverenin, isçinin ahlak ve iyi niyet kurallarina uymayan hallerinden veya benzeri bir sebepten dolayi is sözlesmesinin feshedildiginin geldigine dikkat çeken Avukat Yasar Öksüz, “Bunun disinda isçi de, hakli sebeple is sözlesmesini feshettigi durumlarda ihbar ve tazminatla karsi karsiya kalmaz. Yine deneme süresi içerisinde sözlesmenin feshedilmesi veya belirli süreli sözlesmenin feshedilmesi durumlarinda da ihbarsiz ve kidemsiz olarak sözlesmenin sona erdirilmesi mümkündür” dedi.
‘ATTIGI MESAJ YÜZÜNDEN IS AKDINI KENDI RIZASI ILE SONA ERDIRDI'
Öte yandan yasanan olayla ilgili isçinin WhatsApp grubuna yazdigi mesaja göre kidem ve ihbar tazminatlarinin elinden alinmasi sonucunu degerlendiren Avukat Yasar Öksüz, isçinin “sirketteki 14 yillik çalisma hayatimi bitirmis bulunmaktayim” seklindeki beyanlarinin is akdini kendi rizasi ile sona erdirdigini belirtti.
Dolayisiyla bu beyanin istifa olarak kabul edilmesini onaylayan Yasar Öksüz, “Is yerinden istifa eden isçi kidem tazminatina veya ihbar tazminatina hak kazanamaz. Hatta bu durumlarda isveren ihbar tazminati dahi ödemesi gerekir. Dolayisiyla kararin isabetli oldugunu söylemek gerekir” yorumunda bulundu.
‘ISÇI, IS AKDI SONA ERMEDEN ÖNCE WHATSAPP GRUPLARINDA AÇIKLAMALARDAN KAÇINMALIDIR'
Isçinin is akdinin sona ermesinden sonra çalistigi isyerindeki WhatsApp grubuna mesajlar göndererek çalisma arkadaslarindan helallik isteyebilecegini söyleyen Yasar Öksüz, burada sarf edilecek sözcüklerin dikkatli seçilmesi ve zamanlamasinin da iyi ayarlanmasi gerektigine dikkat çekti. Öksüz, “Isçi, henüz is akdi sona erdirilmeden önce kendisinin isten ayrildigina dair açiklamalardan kaçinmalidir. Yine alacaklarina dair haklari bakimindan da kabul anlamina gelecek açiklamalardan uzak durmalidir. Benzer sekilde isçinin, ahlak ve iyi niyet kurallarina uymayan davranislarda bulunmamasi da elzemdir” seklinde uyardi.