Tarih: 10.01.2022 09:53
Kidem tazminati ve çalisma hayatinda yeni dönem
Is hayatinda yeni dönem basladi. Milyonlarca çalisani ilgilendiren ödemeler, maas ve kidem tazminatindaki degisikliler netlesti. Yeni düzenlemeyle tüm kazançlar vergi disi tutulurken, emekli, dul, yetim ayliklari artik tatil günleri de ödenecek. Maasi geciken çalisanlar içinse kidem tazminatini alarak ayrilma imkani getirildi. Iste milyonlarca çalisan, emekli ve ögrenciyi ilgilendiren yeni düzenleme hakkinda son dakika bilgileri...Kidem tazminati ve maas, ücret ve aylik ödemelerinde yeni düzenlemeye gidildi. Is Kanunu'na göre geciken maas ve ücret ödemeleri nedeniyle çalisana kidem tazminatini alip ayrilma imkani getirilirken; emekli, dul, yetim ayliklarinin ödenme tarihi de degisti.
Yeni düzenlemeye göre bu ödemeler resmi ya da hafta sonuna denk gelse bile zamaninda yapilacak. Zamli ayliklarini ise memur emeklileri 15 Ocak'ta, SSK emeklileri 17-26 Ocak arasinda, Bag-Kur emeklileri de 25-28 Ocak tarihleri arasinda alacak. Alt sinir ayligindaki 2500 lira siniri dosya bazinda uygulanacak.
Ölen sigortalilardan dolayi dul veya yetim ayligi alanlar da yüzde 66'lik artistan hisseleri oraninda yararlanacak. Is Kanunu'nda yer alan süresinde ödenmeyen isçi alacaklarina en yüksek faiz orani uygulanirken, bu hüküm fazla mesai, genel tatil, yillik izin, kidem tazminati için çalisanlarin alacaklarini da kapsiyor. Iste tüm detaylar...
KIDEM TAZMINATINDA ÇALISANA YENI KOLAYLIK! MAASI GECIKEN ALIP AYRILABILIR
Asgari ücret düzeyinde ücretle sürekli bir iste çalisan veya gelire sahip olan ögrenciler burs, ögrenim kredisi alabilir. Ücreti geciken personel is akdini feshedip kidem tazminatini alarak isten ayrilabilir. Sözlesme disi nedenle ücret kesme cezasi verilemez, ücretin dörtte birinden fazlasi haczedilemez. Fazla mesainin prim belgesinde ücret sütununa yazilmasi gerekirken, ayni is ve kidemde esit ücret zorunlulugu bulunuyor.
1- 2500 liralik emekli ayligi kimleri kapsiyor, dul ve yetimler de yararlanacak mi?
En düsük emekli ayliginin 2500 liraya yükselmesi SSK, Bag-Kur, tarim emeklileriyle birlikte dul ve yetim ayligi alanlari da ilgilendiriyor. Düzenleme yaklasik 1 milyon 265 bin kisiyi etkileyecek. Dul ve yetim ayligi alanlar bugüne kadar aldigi hisseleri oraninda bu artistan yararlanacak. Ölen sigortalidan dolayi dul veya yetim ayligi alanlar, bu uygulamadan hisseleri oraninda yararlanacaklar. Örnegin yüzde 50 hissesi olan dul esin ölüm ayligi 1250 liradan, yüzde 75 hissesi olan dul esin ölüm ayligi da 1875 liradan az olamayacak. Ayni sekilde, ölen sigortalidan dolayi iki kiz çocugu yüzde 25'er hisse ile yetim ayligi aliyorsa, bunlarin ölüm ayligi da yeni düzenleme sonrasi 625'ser liradan az olamayacak.
2-Memur emeklisi de yüzde 2.5'luk ek zamdan yararlanacak mi?
Memur emeklileri de ilave yüzde 2.5'luk zamdan yararlanacak. Aylik ve ücretlerinde enflasyondan kaynakli artis ve ilave zamla beraber Ocak ayindan geçerli olmak üzere toplamda yüzde 30.95 iyilestirme yapilacak. En düsük memur emekli ayligi 4289 liraya çikti.
3-Zamli maas ve ayliklar hesaplara ne zaman yatacak?
Memurlar, sözlesmeliler, geçici personel ve memur emeklileri zamli maas, aylik ve enflasyon farkini 15 Ocak'ta alacak. SSK emeklilerine zamli maaslari 17-26 Ocak tarihleri arasinda, Bag-Kur emeklilerine de 25-28 Ocak tarihleri arasinda ödenecek.
4- Emekli ayliklari cumartesi, pazara denk gelse de hesaba yatirilacak mi?
Emekli ayliklari Sosyal Güvenlik Kurumu'nca belirlenen dönem ve tarihlerde her ay pesin olarak ödeniyor. Ödeme günü Cumartesi gününe rastlayan grubun ödemesi Cuma, Pazar gününe rastlayan grubun ödemesi Pazartesi günkü grup ile birlestirilerek yapiliyor, ödeme günlerinden herhangi birinin Cumartesi veya Pazar günü disinda resmi tatil gününe rastlamasi halinde, ödemelerin hangi tarihlerde yapilacagi Kurumca belirlenerek ilan ediliyordu. 1 Ocak itibariyle ödeme günlerinin cumartesi ve pazar günü ile resmi tatil günlerine rastlamasi halinde herhangi bir degisiklik yapilmaksizin normal ödeme gününde yani zamaninda ödenecek, yani tatil günlerinde de artik ödeme yapilacak.
5- Çalisanin ücreti senet, bono, kuponla ödenebilir mi, alacakta zaman asimi söz konusu mu?
Senet, kupon, bono ya da diger herhangi bir sekilde ücret ödemesi yapilamaz. Ücret yabanci para olarak belirlendiyse ödeme günündeki rayice göre Türk Lirasi ile ödenebilir. Ücret alacaklarinda zaman asimi süresi 5 yildir.
6- Asgari ücret geliri olan üniversite ögrencileri kredi, burs alabilir mi?
Asgari ücret düzeyinde aylik veya ücretle sürekli bir iste çalisan veya gelire sahip olan ögrenciler Yüksek Ögrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu'ndan burs veya ögrenim kredisi alabilir.
7- Ücretini alamadigi için çalismayan isçinin sözlesmesi feshedilebilir mi?
Ücretin ödeme gününden itibaren 20 gün içinde (mücbir sebep olmaksizin) ödenmeyen çalisan isini yapmaktan kaçinabilir. Bu grev olarak nitelendirilmiyor. Is akitleri çalismadiklari için feshedilemez, yerine yeni isçi alinamaz, bu is baskasina yaptirilamaz. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz uygulanir.
8- Ücret kesme cezasi, ayni isi yapanlarin ayri ücret almasi yasal mi?
Ücret kesme cezasinin kesilebilmesi için toplu sözlesme ya da is sözlesmesinde yer almasi gerekir. Böyle bir hüküm yoksa çalisana ücret kesme cezasi uygulanamaz. Sözlesmede yer aliyorsa bu kapsamdaki kesintiler bir ayda 2 günlük kazançtan fazla olamaz. Esit ise esit ücret ödeme yükümlülügü ayni isyerinde, ayni isi yapan ve ayni kideme sahip olan isçilere ayni ücretin ödenmesi anlamina geliyor.
9- Fazla mesai ücretlerinin bordroda görünmesi zorunlu mu, çalisana katkisi nedir?
Fazla mesai ücretlerinin hak edilen ücret sütununa yazilmasi gerekiyor. Is kazasi, meslek hastaligi, analik hallerinde alinan istirahat raporlarina istinaden ödenecek geçici is göremezlik ödemelerinde son üç ayda ödenen ücretin tamami esas aliniyor. Prim, ikramiye, bu nitelikteki arizi ödemelerin ücretin yüzde 50'sini asan kismi dikkate aliniyor. Mesai ücretinin ücret yerine ikramiye sütununa yazilmasi hatali hesaba neden olur, baglanacak gelir düser..
10- Ücreti düzenli ödenmeyen çalisan ne yapabilir?
Yasa uyarinca isveren ücret ödemesini en fazla 20 gün geciktirebilir. Taraflar arasinda yapilacak sözlesmeyle ücret ödemeleri daha kisa dönemler halinde örnegin iki haftada bir de yapilabilir. Ücreti geciken, çalismaktan kaçinma hakkinin yani sira is akdini feshedip kidem tazminati talep edebilir. Is akdi sona ermeyip çalismaya devam edenler Çalisma ve Is Kurumu müdürlüklerine sikâyet dilekçesi verebilir, is akdi sona erip isten çikanlar da arabulucuya basvurabilir. Is-Kur üzerinden isverenle ortak çözümler de üretilebilir. Isyerinde kisa çalisma uygulamasina geçilerek üç aydan 6 aya kadar çalisanlarin ücretleri Is-Kur tarafindan ödenmesi saglanabilir.e ikramiye sütununa yazilmasi hatali hesaba neden olur, baglanacak gelir düser.
11- Isverenin konkordato ilan etmesi durumunda çalisan ne yapmali?
Iflas, konkordato halinde en fazla üç aylik ücret Ücret Garanti Fonu'ndan alinabilir. Bunun için Çalisma ve Is Kurumu Müdürlügü'ne basvurmak gerekiyor.
12- Aylik ücret fazla mesai ücretini de kapsayacak sekilde belirlenir mi?
Fazla mesai konusunda istisnalar hariç çalisanin onayinin alinmasi gerekiyor. Yazili onayla aylik ücretin fazla mesai ücretini de kapsayacak sekilde belirlenmesi çalisanin fazla mesai yapacagini kabul ettigi anlamina geliyor. Aylik toplam kaç saat fazla mesai yapilacaginin da bastan belirlenmesi zorunlulugu bulunuyor.
Is Kanunu'na göre, bir yil boyunca yaptirilan fazla mesai toplami 270 saati geçemiyor. Bir çalisanin günlük çalisma süresinin 11 saatten fazla olmayacagi, gece çalismalari 7.5 saati geçemiyor. Aylik ücretin içinde belirlenecek fazla mesai ücretinde bu sürelere uygun olarak belirlenmesi gerekiyor.
Orjinal Habere Git
— HABER SONU —