Disisleri Bakanligi’nin atacagi adimlarin en hafifi, bu diplomatlarin bürokratik talep ve islemlerinin yavaslatilmasi. Son adim ise “persona non grata” (istenmeyen adam) ilan edilme. Yeni Safak’in ulastigi bilgilere göre bu büyükelçilerin, bürokratik yavasliktan sonra üst düzey görüsme yapamamalari gündemde. Randevu talepleri karsilanmayacak veya agirdan alinacak. Gerilim sürerse elçiler ‘yok sayilacak’. Bu durumda görevlerini yapamaz hale gelen büyükelçilerin varliklarinin anlami kalmiyor.
ABD'nin de aralarinda bulundugu 10 büyükelçinin, Osman Kavala'nin yargilama sürecine iliskin Türk yargisini hedef alan ortak açiklamalarinin yankisi sürüyor. Disisleri Bakanligi'na çagrilarak toplu olarak uyarilan ve Türkiye'nin tepkisi iletilen büyükelçiler konusunda son olarak Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan, “Söyledim Disisleri Bakanimiza, bizim bunlari ülkemizde agirlamak gibi bir lüksümüz olamaz. Türkiye'ye böyle bir ders vermek haddinize mi sizin?” açiklamasi yapmisti. Bu açiklama, büyükelçilere yaptiklarinin faturasini ödetecek olasi karsi adimlari gündeme getirdi.
ASAMALI HAMLELER
Yeni Safak, Erdogan'in bu sert açiklamalari sonrasi Türkiye'nin büyükelçilere yönelik nasil bir yol izleyecegini arastirdi. Diplomaside yerlesik kurallar uyarinca, Türkiye'nin egemenlik haklarini açik sekilde ihlal girisiminde bulunan büyükelçiler, Viyana Sözlesmesi'yle yüzlesmek zorunda kalacaklar. Diplomaside, persona non grata (istenmeyen adam) ilani, son seçenek. Ancak bu seçenege kadar asama asama uygulanabilecek diplomatik hamleler bulunuyor.
KISITLAMALAR GÜNDEMDE
Türkiye karsitliginda bulusan büyükelçiler için bürokratik talep ve islemlerini yavaslatici uygulamalar devreye girebilir. Türkiye Cumhuriyeti dahilinde büyükelçilerin taleplerine olumlu yanit verilmemesi, üst düzey görüsme, randevu isteklerinin reddedilmesi gibi tedbirler, bu dogrultuda ilk etapta uygulanabilecek karsiliklar arasinda. Gerilimin sürmesi halinde bu tedbirlerin bir ileri asamasinda ise büyükelçileri ‘yok sayma' seçenegi yer aliyor.
SON ÇARE DEPORT
Büyükelçilerin, Viyana Sözlesmesi 41. maddesi 1'inci firkasinda düzenlenen “bulundugu devletin içislerine karismama” görevini ihlal ettigi gerekçesiyle “persona non grata(istenmeyen adam)” ilan edilmesi yer aliyor. Ancak Ankara henüz bu asamadan uzakta ve süreci izliyor. Ankara, Osman Kavala hakkinda Avrupa Insan Haklari Mahkemesi kararinin yerine getirilmesi konusundaki taleplerin konusma zeminini Avrupa Komisyonu olarak görüyor.
Kaynak: Beyaz Gazete
