Geçmisi 10 bin yil öncesine dayanan ve “Hitit bugdayi” olarak bilinen Kastamonu’nun cografi isaretli tescilli ürünü siyez bugdayi bulgurunun kilosu marketlerde yaklasik 12 TL’ye satiliyor. Özel sektörlerle yapilan sözlesme kapsaminda tarladan 2 TL’ye satilan siyez bugdayinin fiyati ile ilgili degerlendirmelerde bulunan Kastamonu Ziraat Odasi Baskani Mehmet Butur, üreticinin üründen kar etmedigini söyledi.
'Üretici de tüketici de kazanmiyor'
Siyez bugdayinin tarla ile marketteki fiyat farkinin bir problem olduguna dikkat çeken Butur, “ Siyez tarladan 2 lira ya da 3 lira arasinda satiliyor. Türk Seker sözlesme yapti 3 liradan aldi, özel sektörde bazi firmalarla sözlesme yapildi, onlarda 2 lira civarinda alim yapti. Ama marketlerde bakiyorsunuz siyez bulguru 12 liradan daha fazla paraya satiliyor. Yani üretici de kazanmiyor, tüketici de kazanmiyor ama burada birileri çok fazla kazaniyor. Buna devletimiz acilen el atmasi gerekiyor. Neyse yapacaksa, nasil yapacaksa buna mutlaka çözüm bulunmasi gerekiyor. Bu aradaki açik makas farki neden kaynaklaniyor, bunu acilen çözmeliyiz” dedi.
“Üretici önünü artik göremiyor”
Tarimsal üretimin en önemli girdilerinden bir tanesi olan gübre fiyatlarinin son dönemlerde yasanan ciddi fiyat artisinin üreticiyi olumsuz etkiledigini belirten Butur, “Üretici önünü göremiyor. Basta gübre olmak üzere adeta füze gibi yükselen girdi fiyatlarini endiseyle izliyor. Devletimiz tarafindan acil tedbirler alinmali. Son bir yillik artis DAP gübresinde yüzde 146 ve üre gübresinde yüzde 200 olurken, amonyum sülfat gübresinde yüzde 157’lik, amonyum nitrat gübresinde yüzde 135’lik ve 20.20.0 gübresinde yüzde 117’lik bir artis yasandi. Yeni üretim sezonuna hazirlanan ve kuraklik endisesi tasiyan üreticilerimiz önünü göremiyor. Bu artislarin devam etmesi halinde çiftçimiz nasil üretim yapacagini kestiremiyor. Kurakliktan dolayi rekolte kayiplari yasayan, geliri azalan çiftçi bu fiyatlarla gübre alamaz ve gübre kullanamazsa verimde ve kalitede kayiplar meydana gelecek, bitkisel üretim düsecektir. Ülkemizde ve dünyada yasanan pandemi sürecinin etkisi ile diger sektörlerin ham madde girdisinin fiyat artisi dogrultusunda Dünyada da tarimsal girdi fiyatlarinda artislar görülmektedir” seklinde konustu.
'Yem fiyatlari önceki yila göre yüzde 85-90 oraninda artti'
“Soguk zincir çig süt fiyatlarinin önceki yila göre yüzde 10 oraninda artis oldu' diyerek sözlerini sürdüren Butur, 'Kirsaldaki süt fiyatinda geçen yila göre artis olmadi, ancak buna karsilik yem fiyatlari önceki yila göre yüzde 85-90 oraninda artti. 1 kilogram süt yeminin fiyati 3,3 TL olmasina ragmen kirsaldaki üreticimizin büyük bir kismi sütünü 2 TL’den satiyor. Beklentilerin tam aksine 1,5 kilogram süt ile 1 kilogram yem alabiliyor. Bu nedenle sütten para kazanamayan üreticimizin disi damizlik hayvanlarini kesime göndermek zorunda kaliyor. Bu ise önümüzdeki dönemlerde hayvan varliginda önemli azalmalara neden olacak. Karkas et fiyatlari geçen yilin ayni döneminde 35 TL iken, uzun süredir 45 TL dolayinda seyrediyor. Bu hafta yapilan fiyat artislari ile 49 TL düzeyine çikarildi. Geçen yila göre yüzde 40 oraninda artis gerçeklesti. Yem fiyatlarindaki artisin yüzde 90 düzeyinde oldugu düsünüldügünde üreticiler zarar eder duruma geldi. Bu hafta meclisimizin aldigi karar ile devlet desteklemelerinden yapilan yüzde 4 oranindaki stopaj vergisi kesintisi kaldirildi. Bes yil geriye dönük olarak yapilan kesintilerin çiftçilerimize iade edilecegi açiklandi. Bu karar çiftçilerimiz tarafindan memnuniyetle karsilandi” ifadelerini kullandi.
