Amerika Birlesik Devletleri'nin Maryland eyaletinin Baltimore sehrinde özel statülü bir arastirma üniversitesi olan ve 1876 yilinda kurulan Johns Hopkins Üniversitesi'nin basta olmak üzere dünyanin degisik üniversitelerinde yapilan çalismalarin sonuçlarini degerlendiren Embriyolog Turgay Barut, su anki verilere göre Covid-19'un erkeklere daha çok düsman göründügünü kaydetti. Agustos 2021 verilerine göre dünyada toplam 210 milyon 73 bin 348 pozitif vaka görüldügünün bunlardan da 4 milyon 404 bin 573 insanin hayatini kaybettiginin ortaya çiktigini kaydeden Aydinli Hekim Embriyolog Turgay Barut, “ Covid-19 pandemisinde dikkatler hakli olarak insan vücudunda ölüm kalim savasinin verildigi yer olan solunum sistemine odaklanmistir.
Bununla birlikte kalp, böbrek ve beyin gibi diger dokular da viral saldiriya karsi hassastir. Ayrica Covid-19'un erkek üreme hücreleri olan sperm hücrelerini de savunmasiz bir hedef alarak erkek kisirligina neden olmasi ve enfeksiyonun siddetine göre cinsel yolla geçisinin olasiligi gözlenmistir” dedi.
Açiklamasinda yakin tarihte JAMA Network Open'da yayinlanan bir çalismanin sonuçlarini da paylasan Embriyolog Turgay Barut, “RT-PCR sonuçlari pozitif Covid-19 geçiren 6'si enfeksiyon asamasinda olan ve 2'si iyilesen 38 hastaya ait sperm örnegi incelenmistir. Korona virüsün testislerdeki olasi patofizyolojik etkisi aktif enfeksiyonda testosteron ve luteinize hormon oranlarinda dramatik bir azalma göstermistir. Bu durum bize kan yoluyla HIV, papillom, hepatt gibi virüslerin testislere geçisinin mümkün olabilecegi ve böylece testis dokusuna hasar verebilme potansiyeliyle kisirliga neden olabilecegini göstermektedir.
Covid-19 sonrasi testis hücrelerinde ve sperm olusturan hücre serilerinde yüksek miktarda virüs ekspresyonu gözlenmistir. Bu faktörlerin bir sonucu olarak Covid-19 enfeksiyonu sonrasi testis dokusuna ait hasara bagli kisirlikla sonuçlanan verilere dayali yayinlar bulunmaktadir” diyerek, korona virüsün su an itibariyle erkeklere daha çok düsman oldugunun gözlemlendigini belirtti.
Açiklamasinda 2021 Ocak ayinda Avustralya'da yapilan bir derlemeden de söz eden Embriyolog Turgay Barut, “Insan sperm hücrelerindeki çesitli hücre bilesenleri tarafindan canliligin ve dölleme kabiliyetinin devamliliginin saglanmasinda oynadigi rol incelenmistir. Üreme sonuçlarina göre viral bir atagin cinsel yolla bulasmasi ve dogurganliga etkisi su an net bir sekilde bilinmemektedir.
Ancak Covid-19'un özellikle genç erkeklerde üreme sistemi üzerindeki olasi etkileri hakkinda uyanik olmamiz gerekmektedir. Erkek hastalarin bir kisminda, özellikle ciddi bir vaka geçirip hastaliktan hastaneye kaldirilanlarda, dogurganlik ve cinsel islevin bozulabilecegine dair kanitlar vardir” diyerek Covid-19'dan iyilesen hastalar hakkinda yapilan arastirma çalismalarindan da söz etti. Embriyolog Barut, Çin'de daha önce yardimla üreme tedavisi olmadan en az bir çocuk sahibi olan erkekler üzerinde yapilan bir çalismada, hastalarin yüzde 39'unda klinik olarak düsük sperm sayisi gözlemlendigini, bu kisilerin spermlerinin yüzde 61 oraninda risk altinda oldugunun gözlemlendigini ve yüzde 33'ünün sperm kalitesinin düsük ve daha az hareket kalitesine sahip oldugunun ortaya çiktigini kaydetti.
Ülkemizde de halen korona virüs pandemisinin devam ettigini kaydeden Embriyolog Turgay Barut, tedbirin elden birakilmamasini herkesin, bilim kurulunun kararlarina ve kurallara uymasini istedi.