Hurriler, Hurri-Mitanniler, Mitaniler, Bitzamani Kraligi, Asurlular, Urartular, Medler, Persler, Selevkoslar, Partlar, Büyük Tigran Kralligi, Romalilar, Sasaniler, Bizanslilar, Emeviler, Abbasiler, Hamdaniler, Büveyhogullari, Mervaniler, Büyük Selçuklular, Suriye Selçuklulari, Nisanogullari, Eyyubiler, Artuklular, Akkoyunlular, Safeviler ve Osmanlilarin da aralarinda yer aldigi birçok medeniyete ev sahipligi yapan Diyarbakir'in merkez Sur ilçesinde Içkale mevkinde Amida Höyük'te devam eden kazilarda 1. Dünya Savasi'nda hem Osmanli hem de itilaf devletleri tarafindan kullanildigi anlasilan, 640 adet Osmanli imalati Tüfenkçiyef el bombasi 48 adet savunma tipi muhtemelen Ingiliz Mill 5- M5 el bombasi, 77 adeti parça halinde digerleri dagilmis vaziyete ortalama 90 adet Alman menseli el bombasi, 3 adet Alman M-24 tipi el bombasi, 1 adet Osmanli Humbara tipi el bombasi olmak üzere toplam 782 adet el bombasi tespit edildi.
Diyarbakir Il Emniyet Müdürlügü Bomba Imha Uzmanlarinin sevk edildigi alanda, teslim alinan bombalardan bosaltilan bilenler sergi için geri iade edilirken, bosaltilamayanlar ise imha edilecek. Titizlikle çikarilan tarihi eserler incelemek üzere kriminal subeye götürdü.
Amida Höyük Kazi Baskani Prof. Dr. Irfan Yildiz, çalismalarin devam ettigini ve bulgularin incelenecegini belirterek, konuyla ilgili açiklamalarda bulundu. Prof. Dr. Yildiz, UNESCO Dünya Kültür Mirasi Listesinde yer alan bu alanda bombalarin etrafi tastan yapilan bir duvar ile çevrilen 1.70 x 1.90 santim ebatlarinda ve 0.55 santim derinliginde bir çukura gömüldügü ve üstünün sal taslari ile kapatildigini kaydetti.
Bu bombalarin Mondros Ateskes Antlasmasi sonrasi Itilaf devletlerine teslim edilmek istenmediginden gömülen silahlar oldugunu düsündüklerini aktaran Prof. Dr. Yildiz, “ Diyarbakir Içkale Amida Höyük Kazi çalismalari 2018’den beri devam etmektedir, 8 bin yillik yasantinin kesintisiz devam ettigi Amida Höyük’te yapilan kazilarda her gün yeni sürprizlerle karsilasiyoruz.
2021 kazi çalismalari surlarin dirilisi programi kapsaminda Diyarbakir Valiligi ve Büyüksehir Belediyesinin isçi destegiyle devam ediyor. Yaptigimiz çalismalar kapsaminda 29 Temmuz 2021 tarihinde surlarin kuzey bati tarafinda devam eden çalismalarda surlardan 2 metre 20 santim uzaklikta bir alanda, el bombasi oldugu tahmin edilen Osmanli dönemine ait mühimmata rastlanmisti.
2 günlük çalisma sonrasinda bütün mühimmatlar ortaya çikartildi. Yapilan çalismalar sonucunda el bombasi olan mühimattin, 1. Dünya Savasi'nda hem Osmanli hem de itilaf devletleri tarafindan kullanildigi anlasildi. 640 adet Osmanli imalati Tüfenkçiyef el bombasi 48 adet savunma tipi muhtemelen Ingiliz Mill 5- M5 el bombasi, 77 adeti parça halinde digerleri dagilmis vaziyete ortalama 90 adet Alman menselli el bombasi, 3 adet Alman M-24 tipi el bombasi, 1 adet Osmanli Humbara tipi el bombasi olmak üzere toplam 782 adet el bombasi tespit edildi. Bu el bombalari emniyet tarafindan alindi. Inceleme yapilmasi üzere bosaltila bilenler bizlere teslim edilecek müzelerde sergilenecek digerleri ise imha edilecek” dedi.