Türkiye ve dünya için tarihi bir gün yaşanıyor. Antalya Diplomasi Forumu'nda, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun moderatörlüğünde görüştü.
Görüşmenin ardından iki bakan canlı yayında açıklamalarda bulunuyor.
Lavrov'un açıklamalarının satırbaşları:
Üçlü toplantıya Ukrayna Dışişleri Bakanı da katıldı. Görüşme Türk tarafının teklifi ile yapıldı. Sayın Erdoğan'ın sayın Putin ile yaptığı telefon görüşmesi sonucunda bu karar alınmştı. Biz her türlü temastan yanayız. Çözüme yönelik her girişimi destekleriz.
Biz genel olarak Türk arkadaşlarımızın insiyatifiyle özellikle konuları ele aldık. Ve askeri birliklerimizin sivillerin zarar görmemesi için ne tür tedbir aldıklarını açıklamaya çalıştık.
Günlük olarak insani koridor açılmasını önerdik. Sivillerin tahliye olması amaçlanıyor. Rusya'daki son müzakerelerde Rus tarafı kendi mülahazalarını ayrıntılı şekilde sundu. Ukrayna tarafı da en kısa sürede cevap verebileceğini belirtti.
Belarus'taki müzakerelerin kağıt üstünde kalmamasını, ciddi sonuç vermesini istiyoruz. Ukrayna krizinin topluca çözüme kavuşturulmasını istiyoruz aslında.
Başkumandanımız her şeyin plana göre devam ettiğini söylüyor. Ukrayna'nın silah alımını tehlikeli görüyoruz. Avrupa, Ukrayna'da ölümcül silahları teşvik ediyor. Ölümcül silahların Ukrayna'ya girmesini teşvik ediyor. Teröristler bunları sivil havacılık için tehdit oluşturmak için bunları kullanıyor. Roketatarlar bunların eline geçecek.
Avrupalı meslektaşlarımıza soruyoruz: Siz burada ortaya çıkan politikayı nasıl engelleyeceksiniz? Rusya'ya yönelik tehdidi nasıl önleyeceksiniz?
Diğer ülkelere saldırmayacağız. Ukrayna'ya da saldırmadık. Defalarca izah ettik. Burada Rusya Federasyonu'nun güvenliğine tehdit oluşturmaktadır. Uzun yıllardır açıkladı, kimse bizi dinlemedi. Pentagon biyolojik laboratuvarda yapıyor.
Bunlar ilerde biyolojik silah imalatı için kullanılabilir. Bunları reddettiler. ABD, bunları derin biz gizlilik içinde gerçekleştirdi. Ukrayna'ya silah gönderebnlerin bilmesi lazım ki bunlar eylemlerinden sorumludurlar. Kiralık savaşçıları teşvik edenler bundan sorumlu olacaklar. Aşırı radikaller var.
Kamuoyunun ne tür manipülasyonlara konu olduğunu kendiniz açıklayın. Medyada da bir takım yayınlar gördüm, duygusal görüşler ifade ediliyor. Her durumda objektif haberler veren tarafla kimse ilgilenmiyor. Devlet başkanımız da hükümetimiz de aslında bu konular üzerinde çalışıyor. Ukrayna'nın Rus aleyhtarı devlete çevrilmesi konusunda kimler ne diyor acaba? Ukrayna, Rusya karşıtı haline dönüştürülüyor yıllardır. Batı 2000'lerin başından beri Ukrayna'nın ya Batı'yı ya da Rusya'yı seçmesini istedi. Ukrayna halkıan nasıl değerler dikte ediliyor bunu konuşmamız lazım.
Ukrayna, yine de deneyin parçası oldu, Batı yanlısı bir araç haline getirilmeye çalışıldı. Günün sonunda NATO, Ukrayna'nın itifaka katılacağını ifade ettiğinde, füzeler gönderildiğinde şimdi şunları öğrendik. Biyosilah tesisleri de çalışır haldeymiş, Ukrayna ordusu ve kamuoyuna bildirilmeden üstelik. 'Lütfen güvenlik prensiplerine riayet edin' dedik. 'Bunları konuşabiliriz' dediler ama NATO konusunda taviz vermeyeceklerini ifade ettiler. Biz neden kendi güvenlik çıkarlarımızı NATO'ya göre belirleyelim. Biz eylemlerimizi meşrulaştırmakla ilgilenmiyoruz.
Biz Ukrayna'nın askerileştirilmesini istemiyoruz. Ukrayna'ya gerekli sistemleri koruyarak bizim topraklarımızın hedef alınması mümkün. Burada Nazi taburları görmek istemiyoruz. Bu askerler eğitim görürken terör saldırıları için de eğitim alıyorlar. Tarafsız bir Ukrayna istiyoruz. Zelenski'nin yaklaşımından şunu anlıyoruz bu yaklaşımı anlamaya başlıyorlar.
Ekonomik yaptırımlar konusunda biz bunları da aşarız. Bu krizi de aşacağız. Ve akıl sağlığımızı temizleyeceğiz, sağlıklı bir vicdanla aşacağız. Batı dayanılabilir bir ortak değil. Elimizden gelen herşeyi yapacağız ki Batı'ya bağlı kalmayalım.
Biz her zaman görüşmekten yanayız ama burada katmadeğer olmalı. Ukrayna liderleri sadece görüşmek için görüşmeyi tercih ediyor. Burada amaçları net değil, elle tutulur karar alıyor gibi yapmak. Minsk anlaşmaları sürerken Zelenski 'Haydi bir daha buluşalım' dedi. Kendisine kararların uygulanmadığını hatırlattık, onlar 'Yine buluşalım' dediler, 'Paris anlaşmasını uygulayacağız' dediler. Böyle sorunun özünü değiştirip dış etkileri konuşmak usulü ile Normandiya formatının genişletilmesini istediler. 'İngiltere, Türkiye katılsın' dediler. Başkan Putin reddetmiyor, Zelenski ile buluşabilir. Ama bu olmadan önce belirli hazırlıkların yapılması şart. Putin temaslardan asla kaçınmaz. Sadece bu temasların laf olsun diye gerçekleşmesini istemiyoruz. Bunu Kuleba ile görüştük. Önerilerimiz Ukrayna tarafına ulaştı, spesifik yanıt vermeye söz verdiler.
Yerel yetkililerden birinin kaçırıldığını bilmiyorum. Sayın Kiriev de kaybolmuş, müzakere ekibinden biri onun öldürüldüğü söyleniyor. İnfaz edildiğini duyduk. Bireysel hikayelere gireceksek o zaman sinir bozucu şeyler ortaya çıkar. Bunu Rus karşıtı politikalar için yapıyrolar. İsimleri istediğiniz kadar ortaya atabilirsimiz. Şevçenko'nun Kiev'de kaybolduğunu biliyorum.
Burada öğrendiğimiz bilgiler Pentagon'un onlarca biyokimya laboratuvar kurduğu bilgisi çok ilginç. Kimyasal silahların yasaklanması anlaşmasına aykırı olarak yapılıyor. Bunları nasıl açıklayacaklarını sorduk, cevaplarını bekliyoruz. Bunlar barışçıl deneyler değil. Bunların amacı biyolojik silahlar yaratmak.
Kuleba'nın açıklamalarının satırbaşları:
Sayın Çavuşoğlu'na çok teşekkür ediyorum. Kolay olmayanı başardı. Rusya-Ukrayna arasındaki ilk temas oldu. Hem kolay hem zor bir görüşme oldu. Ben de elimden gelenin en iyisini yaptım. Diplomatik bir çözüm bulmaya çalıştım.
Mariupol'de bildiğiniz gibi havadan bombalamalar gerçekleşiyor. Bölgeler ateş altında. Bu toplantı insani bir koridorun açılması, bölgedeki sivillerin acılarının sona ermesi için gerçekleşti. Ancak maalesef Lavrov bu konuda bir taahhüt veremedi. Böyle bir konumda değildi. 24 saatlik bir ateşkes konusunu dile getirdik. Bu konuda ilerleme kaydedemedik. Rusya bu konuda karar verecek başka kişilerin olduğunu anlıyoruz.
Çabalarımızı sürdüreceğiz. Ülkedeki insani sorunların çözülmesi için çabalarımız sürecek. Eğer çözüm söz konusu olacaksa bu formatta görüşmeleri tekrar yapabiliriz .Ukrayna'daki savaşın bitirilmesi için ben bu görüşmelere devam edeceğim, sivillerin acısına son vermek için devam edeceğim.
Müzakereler 1.5 saat devam etti. Sayın Çavuşoğlu gerçekten çok önemli bir arabuluculukta bulundu. 2 tarafı da konuşturmaya çalıştı. Ben buraya kendi vazifelerimle geldim. Görevim insani koridor oluşturmaktır. Mariupol en zor durumdaki kentimiz.
Lavrov'un Rusya'da yetkili kişilerle insani koridor hakkında bir çözüm bulabileceğini umuyorum. Rusya'nın bizim çocuklarımızı düşünerek, ilaçlara ihtiyaçları olduğunu düşünerek 24 saatlik insani koridorun açılması için bir adım atacaklarını düşünüyorum. Biz şuan savaşı durduramayız çünkü Ukrayna sadece savunmada, savaşı biz başlatmadık.
Bugün yapmak istediğim son şey, umudu yok etmek. Rus ordusunun ülkemizde öldürdüğü birçok kişi var. Bakan Lavrov ile bunu paylaştım. Rus ordusu girmeden önce nükleer santrallerimiz çalışıyordu. Hiçbir sıkıntı yaşamıyorduk. Daha önce santrallerde hiçbir kural ihlali de yaşanmadı. Rus ordusunun yapabileceği en güzel şey çekilmesidir, nükleer santrallerden uzaklaşmasıdır.